De omstandigheden waarin Michelle (7) opgroeit, zijn zwaar. De zorgen groeiden vader Edrine boven het hoofd. Zijn gezin leed honger en er was niet genoeg geld om de huur te betalen. Een situatie zoals deze veroorzaakt veel stress en heeft grote impact op gezinnen zoals dat van Michelle. Sommige ouders grijpen naar verdovende middelen als uitlaatklep. Of ze halen hun kinderen van school, zodat zij kunnen bijdragen aan het familie-inkomen. Edrine uitte de stress in fysiek geweld. “Regelmatig had ik een dag geen werk. Als mijn vrouw Susan dan vroeg om geld voor eten, werd ik woedend,” vertelt hij. “Ze zag toch dat ik die dag niets had verdiend? Uit pure wanhoop en frustratie gaf ik haar op zo’n moment een paar flinke klappen.”
In de steek gelaten
Net zoals veel anderen die geen baan kunnen vinden, werkten Edrine en Susan als dagloner. Op goede dagen konden ze wat geld verdienen met hovenierswerkzaamheden. Het inkomen was alleen nooit toereikend om in alle basisbehoeften te voorzien. Regelmatig stond de huisbaas op de stoep om de huur te innen. Susan: “Ze wilde ons uit huis zetten omdat we de huur niet konden betalen. Maar we konden nergens heen, dus weigerden we te vertrekken. Ze deed alles om ons het leven zuur te maken. Ze sloot bijvoorbeeld ons toilet af.”
Tot overmaat van ramp werd zoon George ziek. De medicijnen die hij nodig had, konden zijn ouders niet betalen. Ze stonden voor een onmogelijke opgave. Waar konden ze het weinige geld dat ze verdienden het beste aan besteden? Aan de huur, voedsel of medicijnen? Allemaal zijn ze essentieel. Vaak was er al niet genoeg voor één van de drie. De gesprekken die Susan hier met Edrine over voerde, leidden tot nog meer wanhoop en frustratie. Omdat Edrine geen uitweg meer zag, verliet hij zijn gezin. Susan was radeloos: “Ik wist niet wat ik nog kon doen. Soms dacht ik: kon ik maar helemaal opnieuw beginnen. Maar ik kon mijn kinderen niet in de steek laten.”
Hulp van de kerk
Susan besloot om naar pastor Okuku te gaan, voorganger van één van de lokale kerken in haar dorp. In een omgeving waar veel mensen in armoede leven, is de kerk vaak meer dan een plaats waar je God kunt ontmoeten. Het is ook de plek waar je naartoe gaat als je hulp of advies nodig hebt. Pastor Okuku bad dat Edrine terug zou komen. Het liefst zou hij het gezin helpen door één van de kinderen in te schrijven bij het Compassion-project bij zijn kerk. “Susan’s verhaal brak mijn hart,” vertelt hij. “Net als dat van vele anderen. Maar we zaten bomvol. In een gemeenschap waar meer dan duizend kinderen hulp nodig hadden, konden we er 250 inschrijven. We doen ons best, maar zijn beperkt in onze middelen. Behalve bemoedigen, kon ik op dat moment niet veel voor Susan doen. Ik vertelde haar dat God zich over hen ontfermt en Hij de enige is met een oplossing.”
Niet veel later ontstond er ruimte in het project voor dertig nieuwe kinderen. Michelle, het vierde kind van Susan en Edrine, werd op driejarige leeftijd ingeschreven. Ze kreeg een warm welkom op het Compassion-project: ze ontving 20 kilo posho (maismeel), 10 kilo bonen en een matras. Een zegen voor het hele gezin. De opluchting die Susan voelde, was enorm. Een week eerder was haar zoon George overleden omdat hij niet de medische zorg had kunnen krijgen die hij nodig had. Ondanks de pijn en het verdriet, hield Susan vast aan de bemoediging van pastor Okuku. Ze werd niet teleurgesteld: Edrine keerde terug naar zijn gezin. Niet veel later bood iemand het gezin een stuk land aan, omdat hij tijdens de uitvaart van George zo geraakt was door hun verhaal. Hierdoor waren Edrine en Susan niet langer afhankelijk van hun grillige huisbaas én hadden ze ruimte om gewassen te verbouwen.
De kerk is de plek waar je naartoe gaat als je hulp of advies nodig hebt.
Belangrijke rolmodellen
Doordat Michelle in het project zit, kan ze ook naar school. Daarnaast krijgt ze aanvullende lessen over concrete zaken als goede hygiëne, omgang met elkaar en het stellen van gezonde grenzen. Als het nodig is, kan ze er ook bijles krijgen in vakken waar ze moeite mee heeft. Net als alle kinderen, ontving Michelle een eigen bijbel. Ze weet nu dat God van haar houdt. De projectmedewerkers zijn belangrijk rolmodellen voor haar. Zij bezoeken Michelle thuis en kennen haar gezin. Ze lopen met haar op, net zolang totdat ze het project heeft afgerond. Voor veel kinderen voelen projectmedewerkers zo vertrouwd als naaste familie.
Michelles ouders volgden op het project training over voeding en het verbouwen ervan. In de Ugandese regio waar het gezin woont, was rijst lange tijd het belangrijkste gewas. Met dat de inflatie en daarmee ook de honger toenam, onderzochten medewerkers van Compassion andere vormen van landbouw. Edrine leerde klimaatbestendige groenten te verbouwen waarmee hij meer inkomsten kan genereren.
Succesvolle onderneming
Edrine: “Ik begon met het verbouwen en verkopen van aubergines en entula’s, een andere lokale groente. Ik had nog nooit zoveel geld verdiend!” Om het stel op weg te helpen, voorzag het Compassion-project in zaden om te planten, een irrigatiepomp, een sproei-installatie en een koe om de tuin mee te bemesten. Inmiddels zijn er dertig kippen toegevoegd aan de onderneming. “We dromen ervan ons eigen land te kopen,” vertelt Edrine. “We hebben al een derde bij elkaar gespaard. Dit was vroeger ondenkbaar.” Als Edrine terugkijkt, kan hij niet anders dan concluderen dat God een wonder heeft gedaan. Stapje voor stapje verbetert hun situatie. Voorzichtig durft Susan te geloven dat ze niet nóg een kind zal verliezen aan de gevolgen van armoede.
A. Stolk, sponsor Michelle‘Wij vinden het bijzonder dat er zoveel veranderd is in het leven van Michelle. We zijn blij dat we daarin een aandeel mogen hebben.’
Hoewel ze hard moeten werken, zijn de grootste zorgen van Edrine en Susan verdwenen. Ze zijn nu zelf ook betrokken bij het Compassion-project: Edrine leidt mannen op in de landbouw, Susan is een expert geworden in bakken en naaien en geeft die kennis door aan andere vrouwen. Michelle vindt het fijn om naar school te gaan. “Ik weet nog dat we de hele dag honger hadden en soms alleen maar cassave met zout aten,” vertelt ze. “Ik voelde me slecht en wilde dat God ons geld kon sturen voor eten en schoolgeld. Er is veel veranderd.”
Bron: fotojournalist Caroline A. Mwinemwesigwa uit Uganda